➥ Hình 1
➥ Hình 2
Cách duy nhất để biết được số ca nhiễm là xét nghiệm hết tất cả mọi người. Nhưng điều đó là không khả thi. Do đó để xác định số ca nhiễm cúm, Mỹ xác lập 13 trung tâm tầm soát, tầm soát được khoảng 9% dân số. Từ đó, họ phóng lên thành số ca nhiễm trong toàn nước Mỹ bằng phương pháp thống kê. Điều này dẫn đến sai số, họ không có được con số chính xác mà chỉ có được phân phối của con số này. Họ báo cáo con số trung bình và khoảng tin cậy 95%. Số người nhiễm nằm trong khoảng này với xác suất 95%.
Hôm nay CDC thành lập 6 trung tâm như vậy để tầm soát Covid19. Dự đoán là năm sau có thể cho ra được ước tính trung bình và khoảng tin cậy 95% số ca nhiễm ở Mỹ.
Các con số ca nhiễm được xác nhận (xem Hình 1) chỉ là cận dưới của khoảng tin cậy 100% (100% chắc chắn rằng số ca nhiễm bằng hoặc cao hơn số đó) chứ chưa chắc là số thực nhiễm vì có thể có người nhiễm mà ta chưa xét nghiệm. Cùng 1 con số nhiễm được xác nhận chỉ là cùng cận dưới, nhưng phân phối và số trung bình có thể rất khác nhau (Hình 2). Số lượt xét nghiệm càng nhiều thì sai số càng nhỏ (phân phối càng hẹp) và ta có số nhiễm ước tính gần với số nhiễm xác nhận. Khi xét nghiệm toàn bộ dân số thì 2 con số này là trùng nhau.
Bởi vậy, đi so sánh các con số nhiễm xác định giữa các quốc gia chưa chắc phản ánh sự khác biệt về số thực nhiễm vì có nước xét nghiệm nhiều, có nước xét nghiệm ít. Nước nào không xét nghiệm thì không có ca nhiễm xác định luôn! Bởi vậy, muốn so sánh thì phải công bố luôn số lượt xét nghiệm để từ đó tính ra phân phối của số trung bình ước tính rồi mới so sánh được.
Nôm na thế này, nước A xét nghiệm 10 ca, dương tính 10 ca. Nước B xét nghiệm 100 ca, dương tính 20 ca. Dân số tương đương, nước nào nhiều ca nhiễm hơn?
Đương nhiên, không xét nghiệm thì là vô địch rồi!
Tin liên quan:
✔️ Thảm họa: Virus Tàu bùng phát tại Nam Hàn, dân chúng Daegu được yêu cầu đừng ra khỏi nhà
✔️ Đóng cửa biên giới với Tàu: Lợi hay hại về kinh tế?
✔️ Bộ Ngoại giao Việt Nam: không đóng cửa biên giới với Trung Quốc vì dịch bệnh
✔️ “Không thể ngờ một ngày mình lại sống trong tâm dịch của Hàn Quốc!”
✔️ Triệu chứng nhiễm corona qua từng ngày
✔️ Lo ngại dịch Corona, công nhân đình công yêu cầu cách ly chuyên gia Trung Quốc
✔️ Làm thế nào bảo vệ được chính bạn khỏi virus corona?
✔️ Dinh dưỡng nâng cao sức đề kháng trong “mùa” dịch COVID-19 (nCoV)
✔️ Singapore có thêm 9 ca nhiễm mới, nhà thờ thành ổ dịch lớn nhất
✔️ Câu chuyện sống chết có số
✔️ 10 điều “kinh điển” cho mùa dịch corona
✔️ “Đừng để diễn ra tình trạng phải lùng bắt người nghi nhiễm và người nhiễm…”
✔️ Không phải kỳ thị mà là biện pháp ngăn chặn lây lan dịch bệnh
✔️ Đặt cược bằng sinh mạng của con cái người khác
✔️ Thư gửi các bậc phụ huynh mùa dịch COVID-19…
✔️ Tản mạn mùa dịch coronavirus: Lời khuyên của bạn có thực sự làm thay đổi quyết định của một người?
✔️ “Nhân dân phẫn nộ không còn sợ hãi nữa”
✔️ Vũ Hán ăn năn: Trung Quốc đã bỏ lỡ thời kỳ quan trọng để khống chế dịch virus corona như thế nào?
Nga Ho-Dac (Gs. Đại học San Francisco)
Bài về chủ đề Giả dối-Ảo tưởng: