Chính quyền bang California (Mỹ) vừa công bố một báo cáo chính thức về các tác động khủng khiếp của Biến đổi Khí hậu đến địa phương này, mang tựa đề “Các Chỉ báo của Biến đổi Khí hậu tại California” (Indicators of Climate Change in California).
Được biết bản báo cáo này được thực hiện bởi 73 nhà khoa học hàng đầu thuộc các ngành Khí tượng học, Sinh thái học, Đại dương học, Nghiên cứu Động vật Hoang dã, Kiểm định Nguy cơ Sức khỏe Môi trường, Sức khỏe Cộng đồng, thuộc các Đại học California (UC), Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Hoa Kỳ (NOAA), Phòng Thí nghiệm Quốc gia Lawrence Berkeley, Đại học Washington, Viện Khảo sát Địa lý Hoa Kỳ... với phạm vi nghiên cứu toàn diện trải rộng trên mọi lĩnh vực, từ những thay đổi trong việc rừng thông di cư lên phía Bắc và lên độ cao hơn, tỷ lệ acid hóa nước biển vùng duyên hải, độ hòa tan oxy trong nước ở các sông hồ tự nhiên, những chuyến bay khi xuân về của loài bướm, thời điểm di cư của các loại chim hải âu cổ rụt (auklet), số lượng cây bị chết do nhiệt trên 1 hecta rừng, mực nước biển dâng, tỷ lệ các hạt “carbon đen” (black carbon) có kích thước rất nhỏ (PM2.5) thải ra từ động cơ đốt trong, số lần “mùa đông ấm” (winter chill) xảy ra trong tất cả các mùa đông ở địa phương, số cá hồi Chinook trưởng thành bị chết khi bơi trở về sông Sacrameto, khả năng sống sót của sư tử biển sơ sinh... Họ phân chia tác động của biến đổi khí hậu lên nền Khí hậu tại địa phương (nền nhiệt, sóng nhiệt, mùa đông, lượng mưa, hạn hán), lên Hệ thống Vật lý của Thiên nhiên (sông hồ, tuyết, sông băng, mực nước biển, chất lượng nước biển) và lên hệ sinh thái (con người, bệnh ký sinh trùng, bệnh liên quan đến sốc nhiệt, tình trạng của rừng, đồng cỏ, cây ăn trái, động vật). Tất cả đều đi đến một kết luận: “Biến đổi Khí hậu là một 'Mối đe dọa ngay trước mắt và đang ngày càng lớn dần lên' ở California”.
California là một trong những tiểu bang của Mỹ đang khốn đốn nếm mùi thảm họa do Biến đổi Khí hậu, đặc biệt là nạn cháy rừng. Các ghi nhận chính thức từ bản báo cáo này về những thay đổi rõ ràng về khí hậu và môi trường tại đây bao gồm:
• Các cơn sóng nhiệt cực đoan đi kèm nạn hạn hán đã gia tăng kể từ năm 1950.
• Lượng tuyết đổ xuống tiểu bang giảm 9% kể từ năm 1906.
• Các sông băng lớn nhất ở rặng núi Sierra Nevada bị co lại 70%.
• Nhiệt độ nước trong hồ Tahoe ấm lên 1 độ C kể từ năm 1970 và đang dần nóng lên gấp 10 lần trong suốt 4 năm vừa qua.
• Mực nước biển trung bình ở thành phố San Francisco dâng cao thêm 7 inches (hơn 17cm) kể từ năm 1924.
• Nồng độ khí Oxy trong nước biển ở ngoài khơi San Diego bị giảm sút.
• Có 5 vụ cháy rừng lớn nhất kể từ năm 1950 đều xảy ra từ năm 2006.
Và một trong những ghi nhận gây tranh cãi nhất mà các nhà khoa học lưu ý, chính là nhiệt độ trung bình ban đêm đã tăng thêm 2,3 độ F (1,27 độ C) trong suốt thế kỷ vừa qua ở tại California.
Trong cùng ngày công bố bản báo cáo dày 350 trang này, Ủy ban Năng lượng California (California Energy Commission) nhất trí biểu quyết thông qua các các tiêu chuẩn bắt buộc lắp đặt tấm điện quang trên tất cả các căn nhà, biệt thự, nhà chung cư mới có độ cao từ 3 tầng trở lên bắt đầu từ năm 2020. Đây là Quy định bắt buộc đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ, với mục tiêu cắt giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính tại bang này xuống đến mức thấp nhất.
Các quốc gia lớn trên thế giới đều đã bị bắt buộc phải thay đổi và tìm hiểu sâu sa nghiêm túc hơn về các tác động của biến đổi khí hậu đối với chính sinh mệnh của họ. Người ta để ý nghiên cứu đến cả những sự đổi khác nơi hành vi của động-thực vật kể từ năm 1950. Thế mà ở Việt Nam, ví dụ như để phát triển một khu đô thị mới ở vùng thấp và dễ ngập như Thủ Thiêm, các nhà hoạch định chính sách và lãnh đạo cộng sản chỉ quan tâm chủ yếu đến các vấn đề phát triển hạ tầng, kinh tế và dân cư siêu đô thị cho vùng này. Thậm chí trong bản quy hoạch của Sasaki Associates (Mỹ) năm 2011 cho vùng Thủ Thiêm, họ chỉ nhắc đến đúng một trang về tình hình ngập nước tại khu vực này, cộng với đề xuất nâng nền xây dựng công trình lên +2,5 mét.
Một trong những điều ngu xuẩn nhất con người từng phạm phải, chính là quá chú ý đến lợi ích của bản thân, mà quên mất xung quanh mình còn có thế giới thiên nhiên – cái nôi sinh thành và nuôi dưỡng họ. Họ thậm chí còn chà đạp và tiêu diệt anh em của mình vì điều đó. Nhưng rồi sau đó một thời gian, chúng ta sẽ phải trả giá đắt – cả những kẻ ích kỷ lẫn những người bị đàn áp, vì thiên nhiên không chừa một ai.
Nguyen Dat An